Od 19 kwietnia bary i restauracje w Portugalii mogą już zapraszać gości do środka, choć z pewnymi ograniczeniami. Niedawno zniesiono stan wyjątkowy. Kraj stopniowo wraca do normalności. Wydaje się, że winiarze portugalscy odetchnęli z ulgą. Branża winiarska dała radę.
Ostatnie półtora roku było chyba najtrudniejszym okresem w naszym życiu. Wielu z nas straciło bliskich, ciężko zachorowało lub pozamykało ukochane biznesy, wciąż borykając się z różnymi problemami. Na szczęście od niedawna towarzyszy mi poczucie, że kończy się jakaś koszmarna podróż i że będzie niemal tak jak kiedyś, przynajmniej w kontekście wina i blogowania.
Gdy w lutym 2020 roku podczas „Simplesmente Vinho” degustowałem w ludzkim ścisku portugalskie etykiety, nikt z obecnych tam winiarzy nie przewidywał nadchodzącego pandemicznego tsunami, mimo że niepokojące sygnały zaczęły już dochodzić z odległej Azji. I ja byłem zaskoczony, zobaczywszy w drodze powrotnej pierwszy automat do dezynfekcji na lotnisku w Monachium. Z ciekawości odkaziłem dłonie. Nie wiedziałem wtedy, że do dziś będę odprawiać ten sam higieniczny rytuał. W następnych tygodniach wszystko stało się jasne, a raczej przerażające… Przed pandemią schroniliśmy się na działce w Kopkach, gdzie pozostaliśmy niemal do końca czerwca.
![]() |
Agata Malczyk-Wołkowska |
Początkowo usiłowałem rzetelnie śledzić, jak radzą sobie portugalscy winiarze w tej bezprecedensowej sytuacji. Niestety problemy natury technicznej sprawiły, że musiałem tę czynność odwiesić na kołku. Nie dość, że nie dochodziły do mnie magazyny winiarskie, to ze względu na słaby sygnał Internetu telefon i laptop cały czas się zawieszał. Na długo chyba mi pozostanie mi w pamięci, zastygły na ekranie smutny i zdezorientowany wyraz twarzy znajomych portugalskich sommelierów. Straciwszy z dnia na dzień pracę w znanych restauracjach część z nich zaszyła się w cyberprzestrzeni prowadząc fejsbukowe lajfy.
W międzyczasie zachorowałem, ale to nie był na szczęście Covid-19. Koniec końcem brałem przez ponad miesiąc antybiotyki. Nikomu nie życzę takiej terapii. O winie musiałem zapomnieć, choć raz czy dwa spróbowałem 0%...
Mimo tych wszystkich przeciwieństw udało mi się napisać kilka artykułów, a nawet nakręcić filmik. Jednak bez inspiracji w postaci trójwymiarowego kontaktu z winiarzami i krzewami winorośli nie miałem ciekawych historii, którymi mógłbym się z Wami podzielić. Na marginesie dodam, że będąc już w Warszawie nie przekonałem się do zoomowych spotkań przy winie, mimo że w międzyczasie ukończyłem kurs online w zakresie porto. Wino i ekranoza nie idą jakoś dla mnie w parze.
2020/2021 rok w PT
Szczęśliwie wraz z dotarciem do mnie zaległych miesięczników winiarskich przebudziłem się z pandemicznego letargu. Przeczytałem wszystko niemal od deski do deski, choć ponowne zderzenie się z pandemią, w szczególności w jej początkowej fazie, kosztowało mnie sporo wysiłku emocjonalnego.
Z lektury artykułów i relacji wyłonił mi się złożony obraz winiarstwa portugalskiego w dobie zmagań z koronawirusem. Pierwsze trzy miesiące 2020 roku przyniosły bezprecedensowe wyniki, jeśli chodzi o turystykę, gastronomię, a także eksport i dystrybucję win. To nie był przypadek, a ciąg dalszy pewnej tendencji zapoczątkowanej kilka lat temu. Dzięki przemyślanym inwestycjom w turystykę oraz splotu wydarzeń świat oszalał na punkcie Portugalii. Źródłem spektakularnego sukcesu były nie tylko piękne krajobrazy, architektura, ale także bogata gastronomia i nieodkryty jeszcze świat win. Niewielki, zaledwie 10 milionowy kraj zwrócony do Atlantyku, fetował przyznawane mu co roku turystyczne Oskary (World Travel Awards). Pomogę Wam to unaocznić przytaczając interesujące dane. Do końca 2019 roku małą Portugalię odwiedziło 27 milionów turystów, podczas gdy portugalskojęzyczną Brazylię, kraj rozmiarów kontynentu, ledwie 6,6 miliona, a Polskę – 21,2 milionów.
Niestety pandemiczny meteoryt również spadł na rozpędzoną gospodarczo i turystycznie Portugalię. Dla gastronomi i branży turystycznej był niemal tak wyniszczający, jak dla dinozaurów. W 2020 roku pobyt na usługi turystyczne spadł o 50,4%, co oznacza stratę w wysokości 16,5 mld euro.
Wydawałoby się, że to samo czeka branżę winiarską. Na szczecie ta wykazała się niezłą odpornością. Niespodziewany kryzys zamieniła w wyzwanie. Idąc za Galileuszem Ziemia przecież wciąż się kręciła. Niemal od samego początku pandemii media społecznościowe oraz narzędzia cyfrowe zdobyły bezprecedensową hegemonię, którą potrafiły wykorzystać sklepy winiarskie, dystrybutorzy oraz producenci win, biorąc pod uwagę istniejące wtedy ograniczenia.
Mimo trwającej pandemii zbiory winogron w 2020 roku, przeprowadzone w wyjątkowo trudnych warunkach okazały się mniejsze o zaledwie 3% w porównaniu z poprzednim rokiem. Co niemniej ważne, jakość winogron w ocenie branży winiarskiej okazała się bardzo dobra.
Gwałtowny spadek sprzedaży win na rynku wewnętrznym spowodowany załamaniem turystyki został zrównoważony eksportem, który mimo rozlewającego się kryzysu zachował tendencję wzrostową. Według danych portugalskiego Narodowego Instytutu Statystycznego (INE) w ubiegłym roku wzrost w ujęciu ilościowym wyniósł 5,3%, a wartościowym 3,2%. z wynikiem 846 mln euro, czyli o 26 mln więcej niż w poprzednim roku. Główną rolę w tym sukcesie odegrało pięć krajów, gdzie wina portugalskie cieszą się największym powodzeniem: Brazylia, Francja, USA, Wielkiej Brytania i Kanada, które tym samym znajdują się w pierwszej piątce najważniejszych rynków.
W przypadku największego kraju Ameryki Południowej wzrost wyniósł 26,5% pod względem ilościowym i 23,5% wartościowym. Ogromnym powodzeniem okazała się przeprowadzona w ubiegłym roku degustacja online win portugalskich dla brazylijskich winopijców. Pomysłodawczynią była znana dziennikarka brazylijska mieszkająca w Lizbonie Simone Duarte.
![]() |
Out of Paper / Público |
W Kanadzie natomiast odnotowano największy wzrost średniej ceny win portugalskich wynoszący 3,64 euro/l. Nie wiem jaki ostatecznie wpływ na wynik eksportu win Made in Portugal miały kraje europejskie, w tym Polska, ale jeszcze do września 2020 roku odnotowano spadek o 13,5% w stosunku do 2019 roku.
Niestety w kontekście eksportu pojawił się też niebezpieczny trend, a mianowicie sprzedaż wina luzem oraz w baginboxach. Ta była większa niż 2000 roku (wzrost z 4,4% do 6,6), a sprzedaż zagranicę win zabutelkowanych spadła w z 95,1% do 92,2%
Załamanie na rynku krajowym.
Według danych opublikowanych przez Insituto
da Vinha e do Vinho, obejmujących pierwsze trzy kwartały 2020 roku sprzedaż
win spadła o 24,2% (189 milinów euro) w porównaniu z poprzednim rokiem, a cena
za litr o 14,9% - do 3,20 euro. W sumie łączna wartość sprzedaży wina w omawianym
okresie wyniosła 592 mln euro. W wyliczeniach uwzględniono restauracje, gdzie
sprzedaż tego trunku z powodu pandemii zleciała aż o 46,8%. Natomiast niewielki
wzrost odnotowano w sklepach wielkopowierzchniowych – 6,5%. Na marginesie
dodam, że gdy pod koniec października odwiedziłem Portugalię półki z winami w
supermarketach, na przykład sieci Continente, uginały się pod ciężarem win.
Precedensem było to, że wiele klasycznych etykiet pojawiło się tam po raz pierwszy
i to w promocji.
Wino porto w czasie zarazy
O porto Vintage 2018 ogłoszonym na początku pandemii napisałem tu
i tu . Co ciekawe, w ubiegłym miesiącu cześć producentów zadeklarowała rocznikowe porto 2019, w tym takie domy winiarskie jak Quinta do
Noval, Niepoort, Sogevinus, Sogrape, The Flatgate Partenrship, Symington Family
Estates. Te dwa ostatnie – angielskie – zadeklarowały jedynie porto rocznikowe
z pojedynczej winnicy (Single Quinta / Vintange de Quinta), co oznacza, że nie
mamy do czynienia z deklaracją klasyczną. Na pewno do tematu Vintage 2019
powrócę w kolejnych wpisach.
Tyle dobrych wieści. Pandemia mocno jednak dała się we znaki
producentom porto. Spadek sprzedaży miał bezpośrednio wpływ na wysokość tak zwanego
benifício, czyli maksymalnej ilości moszczu przerabianego po wzmocnieniu
na porto. W lipcu ubiegłego roku Międzybranżowa Rada Instituto dos
Vinhos do Douro e Porto (IVDP) zezwoliła wyprodukować zaledwie 92
tys. 550 litrowych beczek (pipas) tego wina. Państwo portugalskie wsparło
producentów kwotą 5 mln euro ustanawiając tak zwaną rezerwę jakościową w postaci produkcji dodatkowych 10 tys. beczek. Dla
porównania dodam, że w 2019 roku beneficio
wyniósł 108 tys. pipas.
Najlepsi z najlepszych w 2020 roku
W lutym i w marcu dwa najważniejsze
miesięczniki winiarskie Revista de Vinhos i Vinhos Grandes Escolhas przyznają
nagrody i tytuły honorowe dla branży winiarskiej i gastronomicznej za wybitne
osiągniecia. Ze względu na obostrzenia pandemiczne wręczenie nagród odbyło się
w kameralnym anturażu. Dużo emocji, gdyż ubiegły rok był heroiczny dla branży
winiarskiej i gastronomicznej.
1. HONOROWA NAGRODA REVISTA DE VINHOS
António Guedes oraz Roberto Guedes (www.avelada.com)
2. OSOB OWOŚĆ
ROKU W BRANŻY WINIARSKIEJ
Domingo Soares Franco (www.jmf.pt)
3. WINO ROKU
Casa da Passarella Vindima 2009 (www.casadapassarella)
4. PRODUCENT ROKU
Fita Preta (www.fitapreta.com)
5. PRODUCENT
ROKU WIN WZMACNIANYCH
Villa Oeiras (www.villaoeiras.com)
6. PRODUCENT – ODKRYCIE ROKU
Arribas Wine Company (www.arribaswine.com)
7. FIRMA
ROKU
Parras Wine (www.parras.wine.pt)
8. MARKA
ROKU
Conde Vimioso (www.falua.pt)
9. ENOLOG/ENOLOŻKA ROKU
Filipa Pato (www.patowouters.com)
10. ENOLOG/ENOLOŻKA
– ODKRYCIE ROKU
Tiago Sampaio (www.foliasdebaco.com)
11. SOMMELIER
ROKU
Marc Pinto (www.fiftysecondsexperience.com)
12. SKLEP SPECJALISTYCZNY ROKU
A Casa Alcobaça (www.acasarestaurante.com)
13. ENOTURYSTYKA
ROKU
WOW – World od Wine (www.wow.pt)
14. INNOWACJA
/ BADANIA NAUKOWE
Quinta
do Crasto (www.quintadocrasto.pt)
15. DYSTRYBUTOR
ROKU
Decante (www.decante-vinhos.pt)
16. OSOBOWOŚĆ
ROKU W BRAZYLII
Líncio Dias (www.casadosfrios.com.br)
17. OSOBOWOŚĆ ROKU W GASTRONOMI
João Cepada (www.timeout.pt)
18. RESTAURACJA ROKU
Solar dos Presuntos (www.solardospresuntos.com)
19. RESTAURACJA Z NAJLEPSZYM SERWISEM WIN
Vila Foz (www.vilafozhotel.pt)
20. SZEF KUCHNI ROKU
Ljubomir Stanisic
21. SZEF KUCHNI – ODKRYCIE ROKU
Stéphanie Audet (www.senhoruva.com)
22. PRODUCENT RZEMIEŚLNICZY ROKU
Lacticínios das Marinhas (www.lmarinhas.pt)
23. KIERUNEK GASTRONOMICZNY ROKU
Melgaço (www.cm-melgaco.pt)
VINHOS GRANDES ESCOLHAS
1. PRODUCENT – ODKRYCIE ROKU
Taboadella (www.taboadella.com)
2. PRODUCENT ROKU
Quinta do Gradil (www.quintadogradil.wine)
3.WINIARSKA
KOOPERATYWA ROKU
Vercoope (www.vercoope.pt)
4.
FIRMA ROKU
Falua (www.falua.pt)
5.
PRODUCENT WIN WZMACNIANYCH ROKU
Sogevinus (www.sogevinsus.com)
6. FENOMEN ROKU
Adega José Piteira oraz XXVI Talhas (ex-aequo) (www.abegoaria.pt) (www.xxvi-talhas.pt)
7. ENOLOG ROKU
Manuel Lobo (Quinta do Crasto)
8.
ENOLOG ROKU – WINA WZMACNIANE
Domingos Soares Franco (www.jmf.pt)
9.
UPRAWA WINOROŚLI
Amândio Cruz
10. APELACJA ROKU
CVR TEJO (cvrtejo.pt)
11.
ENOTURYSTYKA
WOW – World of Wine (www.wow.pt)
12. SKLEP
SPECJALISTYCZNY ROKU
Wines 9297 (www.wines9297.pt)
13.
SKLEP DELIKATESOWY ROKU
Unique Flavours (www.uflavours.com)
13. WINE BAR ROKU
Enoteca 17•56 (www.enoteca1756.pt)
14. RESTAURACJA ROKU
Narcissus Fernandesii
Marmoris Hotel (www.alentejomarmoris.com)
15.
RESTAURACJA ROKU – KUCHNIA TRADYCYJNA
Toca da Raposa (Toca da Raposa | Facebook)
16. RESTAURACJA ROKU – KUCHNIA MIĘDZYNARODOWA
JNcQUOI Asia (jncquoi.com)
17. Sommelier Roku
Fernando Ruas (www.solardospresuntos.com)
18. Nagroda im. David Lopes Ramos
Alexandra Prado Coelho (www.publico.pt)
19.
Winiarski Autorytet Roku
Anselmo Mendes (anselmomendes.pt)
Od 17.05.2021 uwaga światowej
branży winiarskiej zwrócona jest na Portugalię, gdzie rozpoczyna się ósma edycja
konkursu Vinhos de Portugal. W ciągu trzech dni międzynarodowe jury
oceni ponad 1400 win. Wyniki zostaną ogłoszone 21 maja. Stay tuned !
Saúde
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz